“Er was nagenoeg geen ruimte voor groen in het ontwerp uit de jaren negentig. Er ligt hier veel asfalt en dat stemt droevig. Gelukkig zitten we nu op bijna 14% groene openbare ruimte. We gaan door naar meer dan 20%,” vertelt Jesse Poppema, Programmamanager Groene Transitie bij Flight Forum.

Het Adaptatie Atelier bezocht op 21 september het bedrijventerrein Flight Forum in Eindhoven. Vertegenwoordigers van gemeenten, een waterschap, adviesbureaus en een financiële instelling ontdekten hoe ze bij Flight Forum te werk gaan om te vergroenen.

Samen met vastgoedeigenaren vergroenen
Bij gebiedsontwikkeling was ‘groen’ vaak het kind van de rekening, maar tegenwoordig hoort groen er echt bij. Vastgoedeigenaren zien steeds meer de noodzaak van vergroening in. Huurders van kantoorruimtes kijken in groeiende mate naar de omgeving van hun kantoor. Het vinden van medewerkers is tegenwoordig moeilijk en een aantrekkelijke omgeving helpt bij het aantrekken en behouden personeel. Op Flight Forum hebben dan ook 10 van de 11 pandeigenaren financieel bijgedragen aan de vergroening. Aandachtspunten daarbij waren onder andere (1) aandacht besteden aan het gezamenlijk belang, (2) samen optrekken ook in planvorming en (3) het werken met beelden die de voor en na situatie laten zien. Ondanks dat was er één gebouweigenaar die niet wilde meewerken en dit heeft wel wat hoofdbrekens opgeleverd. Gelukkig bleek het uiteindelijk voor Flight Forum en de andere partijen geen reden om af te haken en is de vergroening tot stand gebracht.

Naast de groenere tijdgeest bij vastgoedeigenaren en Flight Forum zelf, zijn hier nog een aantal factoren belangrijk als motor voor vergroeningsacties. Denk aan de ingezette transformatie van het terrein naar een meer multifunctioneel gebied met bijvoorbeeld shortstay die de noodzaak voor groen nog significanter maakt. Maar ook de samenwerking in de regio met gemeente en andere partners die groenblauwe ambities delen, de ambitie van aandeelhouders (gemeente is groot aandeelhouder) en het aanwijzen van een trekker voor vergroening zijn belangrijke succesfactoren.

Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen
Na de Flight Forum presentatie en expeditie deelden Yasmine Ay en Jeroen Bosma van Programma Verduurzaming Bedrijventerrein, hun kennis en ervaring over het vergroenen van bedrijventerreinen in het algemeen. Hun belangrijkste boodschap: sluit aan bij de aspiraties van de ondernemers op het terrein én zorg dat je je als gemeente helder en eenduidig presenteert richting de ondernemers.

Gezamenlijk plan
Dat kan betekenen dat je eerst met ondernemers in gesprek gaat over losliggende stoeptegels of camera’s. Als dat voor de ondernemers een reden is om zich te organiseren, ga daar dan vooral in mee. Als ze eenmaal bij elkaar zitten, komen er op termijn ook andere thema’s naar boven zoals, je raad het al, klimaatadaptatie.

Zorg ook dat ondernemers op het terrein niet platgebeld worden door gemeente, provincie, waterschap en weer iemand anders van de gemeente. Inventariseer wie er allemaal in gesprek willen met ondernemers en maak dan een gezamenlijk plan. Laat de ondernemers een goed georganiseerd initiatief zien, dat gemaakt is om hen te ondersteunen.

Populaire maatregelen voor bedrijventerreinen
Het tweede deel van de middag leverde als resultaat een top 3 van ‘no-regret’ maatregelen op: ontharding, bomen planten en heggen in plaats van hekken als erfafscheiding. Met ontharding wordt de sponswerking vergroot, bomen zorgen daarbij ook voor verkoeling. De deelnemers noemden naast effectieve klimaatadaptatie ook trots en imago als belangrijke argumenten om te vergroenen, met name voor het MKB. Picknicktafels (met toelichting over de vergroening), gemaaide paadjes in tijdelijk groen en inheemse planten en bloemen (door een lokaal afgestemd zaadmengsel) zorgen voor een omgeving waarin iedereen kan genieten van het groen en de toegenomen biodiversiteit.

Over het Adaptatie Atelier
In de zomer van 2022 zijn we het Adaptatie Atelier gestart samen met de gemeenten Enschede, Harderwijk, Uitgeest en Antwerpen omdat we samen sneller stappen kunnen zetten voor klimaatadaptatie en biodiversiteit. Ondertussen zijn Amersfoort en Roeselare (BE) ook lid. We richten ons met de eerste werkgroep op de bedrijventerreinen. Najaar 2023 start er een werkgroep rond woningcorporaties, en in 2024 een rond woningeigenaren.

Binnen het Adaptie Atelier komen de belanghebbende spelers bij elkaar om al doende samen stappen te ontwikkelen met de eerder ontwikkelde generieke ‘Beleidsmixer’ als leidraad. Dat betekent dat we naast gemeenten, waterschappen en provincies ook de private eigenaren betrekken. Het contact met financiële instellingen is ook gelegd. Zij hebben vele ondernemers en huiseigenaren als klant en zoeken ook naar manieren om klimaatadaptatie te faciliteren. In samenspraak met al deze partijen gaan we op zoek naar oplossingen die het voor ondernemers, woningcorporaties en huiseigenaren mogelijk en aantrekkelijk maken om klimaatadaptieve en natuurherstellende maatregelen te nemen.

Lees het voorstel Adaptatie Atelier voor meer informatie.

Mee op expeditie?
Ben je nog geen lid van het Adaptatie Atelier en wil je een keer vrijblijvend deelnemen? Stuur dan een mailtje naar info@nextgreen.nl.